Türk Böbrek Vakfından Bakan Müezzinoğlu’na mektup

   2024 Tarihli Haber
  Ekleyen : Yazar
  Yorum Yok

Türk Böbrek Vakfı Başkanı Timur Erk, Etik Kurulun “üçüncü şahıslardan” organ nakline izin vermeyen kararının, mahkeme tarafından iptal edilmesi üzerine, Sıhhat Bakanı Mehmet Müezzinoğlu’na mektup göndererek, “nakil amacıyla yasa dışı yollara başvurulmaması amacıyla önlem alınması”nı talep etti.

İstanbul 5 ve 6. İdare Mahkemelerince, Organ Nakli Başvuru Değerlendirme Etik Komisyonu’nun, akraba dışı donörden nakle, “alıcı ile verici arasında etik ve meşru olmayan bir hal bulunmadığı düşüncesi oluşmadığı” gerekçesiyle izin vermediği iki prosedürü iptal etmişti.

Mahkemelerin ortak gerekçesinde, hastaların yaşaması amacıyla nakil dışında bir tedavi bulunmadığına işaret edilerek, Etik Komisyonunun nakle izin vermeme gerekçesinin “yazılı olması ve somut verilere dayanması” gerektiğine hükmedilmişti.

Karar üzerine, Türk Böbrek Vakfı Başkanı Erk, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Sıhhat Bakanı Müezzinoğlu’na mektup göndererek, rastgele bir ihlal olmaması amacıyla lüzumlu önlemlerin alınması talebinde bulunulduğunu söyledi.

Mektubunda, akraba dışı canlı vericilerden sağlanan organ nakillerinde, olumsuz Etik Kurul raporlarına karşı açılan idari davalar ile ilgili bilgilendirme yapıldığını bildiren Erk, bu mevzunun fazla titiz bulunduğunu vurguladı.

Kendilerine iletilen bilgiye göre, “hastalarca İdare Mahkemelerinde açılan davaların kazanılarak organ nakilleri gerçekleştirildiğini” ifade

eden Erk, mektupta “Türk Böbrek Vakfı şeklinde, organ ticaretine yol açabileceği endişesi ile Etik Kurul kararlarına dava açılmasına karşıyız. Hem de mahkemelerin de Etik Kurul kararları aleyhine karar almalarını da ideal bulmuyoruz” değerlendirmesinde bulunduklarını bildirdi.

-“Gerekli önlemlerin alınmasını talep ediyoruz”

“İki mahkeme kararında da olumsuz Etik Kurul kararlarına aynı gerekçeler ile ‘olumsuz raporlarında unsurunu aktaran bilgi ve belge olmadığı’ gerekçeleri ile idari işlemlerinin iptaline karar verildiğini bildiren Erk, mektubunda şunları ifade etti:

“Etik Kurullar, kendilerine uygulanan müracaatlardaki bilgi ve belgeleri araştırmaları sonunda, olumsuz karar almalarının nedenleri amacıyla raporlarına bilgi yazmaları ve belge eklemeleri de etik olmayacağı açıktır. ‘Verici ile alıcı arasında bir menfaat teması vardır’, yazılması ve belge eklenmesi de doğru değildir. Hem de tekrar söz hususu iki kararın incelenmesinde birtakım paragrafların aynı yazılmış bulunduğu görülecektir.

2238 sayılı Organ ve Doku Alınması, Saklanması ve Nakli Hakkında Kanunun 6. Maddesi Mahkemelerce hatalı değerlendirildiği görüşündeyiz. Çünkü, bu maddede yazılı şahıslardan organ ve doku alınması amacıyla verdiği bağış beyanı, beyin ölümleri gerçekleşip kadavra olma halunda organ bağışı amacıyla geçerli bir maddedir. Organ ve Doku Nakli Hizmetleri Yönetmeliğinin 16. Maddesi canlı verici bağışlarının kimler arasında uygulanacağı açık şeklinde belirtilmiştir.

Akraba dışı canlı vericilerden organ bağışı ile organ nakline karar yetkisi hususu ile ilgili eksper bulunan Etik Kurullara verilmiştir. Etik Kurulların karar verecekleri mevzu ile ilgili titiziyetleri ve eksperlıkları tartışılmazdır. Olumsuz kararın tartışılmaz biçimde geçerli olması gerekir. Aksi takdirde mahkeme kararlarında da yazıldığı üzere, Etik Kurulların olumsuz kararlarına karşın, ‘organ bağışı ve naklinin bedel ya da diğer bir çıkar karşılığı meşru ve etik olmayan bir nedenle yapıldığı yolunda hukuken geçerli ve somut rastgele bir bilgi ve belgenin bulunmadığı’ gerekçesi ile idari işlemler iptal edilirse, alıcı ve verici rastgele bir menfaat karşılı anlaşarak süreci planlarlar ve organ ticareti meydana çıkar.

Çünkü hiçbir akraba teması olmayan ve hiçbir çıkarı olmayan canlı vericilerin ameliyat risk ve komplikasyonunu göze alarak, organlarını tanıdığını ifade ettiği bir şahsa bağışlaması son derece manidardır. Etik Kurulların Kararlarının, İdare Mahkemelerince iptal edilmemesi tarafında lüzumlu önlemlerin alınmasını talep ederiz.”