Tanburi Cemil Bey’in Hazinesi Albümü Geliyor

Tanburi Cemil Bey’in vefatının 100. yılında, ud ve tanbur sanatçısı Mehmet Bitmez’in özel arşivinden İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Kültür A.Ş tarafından hazırlanan “Tanburi Cemil Bey’in Hazinesi” albümü Mart ayında müzikseverlerle buluşacak.

Türk müziğinin dehalarından kabul edilen ve 1916 yılında hayatını kaybeden Tanburi Cemil Bey’in vefatının 100. yıldönümü nedeniyle hazırlanan “Tanburi Cemil Bey’in Hazinesi” albümü, dünyada ilk kez bu kadar geniş kapsamlı hazırlanan 10 CD, bir kitapçık ve bir longplayer halinde İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Türk Musikisi Devlet Konservatuarı Öğretim Üyesi Mehmet Bitmez imzası, İBB Kültür A.Ş etiketiyle yayınlanacak.

Çalışma hakkında AA muhabirine açıklamalarda bulunan ud ve tanbur sanatçısı Mehmet Bitmez, Tanburi Cemil Bey’in Türk müziğinin öznel bir değeri ve büyük bir hazinesi olduğunu belirterek, hakkında Türkiye’de yapılan ilk tezi 1990 yılında kendisinin hazırladığını aktardı.

Bitmez, Tanburi Cemil Bey’i 12 yaşından beri dinlediğini aktararak, şunları söyledi:

“İstanbul’da üniversite eğitimine başladığımda da Cemil Bey’i taş plaklardan dinleme fırsatım oldu. Cemil Bey’le tanışıklığımız bu taş plaklar dönemi arşiv kayıtlarını dinlemeye başlamamla oldu. 1980’li yıllarda plakların bulunması kolaydı, çünkü pek farkında değildi çok kişi. Arşiv ve koleksiyon değeri bu kadar mühim olan tarafını musikiyi bilenler dışında kimse bilmiyordu.”

Plak arşivi oluşturmaya 1979 yılında başladığını ifade eden Bitmez, bu süreçte sanatçının da “iğne değmemiş” plaklarına sahip olduğunu, 3 bin plaklık arşivinin evine hırsız girmesiyle çalındığını, sonrasında yeniden arşiv oluşturarak büyük bir koleksiyona sahip olduğunu dile getirdi.

“Tanburi Cemil Bey kayıtları yeni kayıt edilmiş gibi dinlenilecek”

Bitmez, İBB Kültür A.Ş ile birçok çalışma gerçekleştirdiğini dile getirerek, şunları ifade etti:

“Ben bu projeyi yapmak istediğimi söylediğimde İBB Kültür A.Ş hiç tereddüt etmeden harekete geçti. Tanburi Cemil Bey’in bin eseri arasından, her müzik ustasının ya da icracısının mutlaka dinlemesi gereken veya dinlediği örnek eserlerini ihtiva eden 14 tane trend dediğimiz liste hazırladım.”

Tanburi Cemil Bey’in yaşadığı dönemde plaklarını sınırlı sayıda kaydettiğini vurgulayan bitmez,”Arşivimde mevcut orijinal bütün kayıtlarını CD’ye aktarırken kullanacağımız teknik çok önemliydi. Taş plak kayıtlarını dinleyenler bilir, cızırtı, yan sesler, dip sesler gibi olağanüstü rahatsız edici bir gürültüye dönüşen ses kirliliği vardı ve bunları en hassas minimal seviyeye indirdik bazılarını da tamamen kaldırdık. Albüm, bugünün kaydıymış gibi oldu adeta” dedi.

Bitmez, çalışmanın yanında müzikseverlere sunulacak kitapçığı daha önce yaptığı yüksek lisans tezinden istifade ederek hazırladığını vurgulayarak, Tanburi Cemil Bey’in musiki yönünü ve yaşadığı dönemin şartlarını anlatan önemli bir çalışma olarak yayımlanacağını söyledi.

“Cemil Bey Türkiye’de bize müziği ilk duyuran kişidir” diyen Bitmez, “Taş plak kaydı yapmış ilk müzisyendir, bu yüzden de çok önemli bir sanatçı, diğer ses kayıtları veya şarkı kayıtlarının hepsini ondan sonra dinlemeye başladık” diye konuştu.

“Kaynağı taşıyan kişinin müziğin içinde olması gerekiyor”

Ud ve tanbur sanatçısı Bitmez, Tanburi Cemil Bey hakkında birçok çalışma yapıldığına dikkati çekerek, şu değerlendirmede bulundu:

“Tanburi Cemil Bey’in arşiv ya da koleksiyonu birçok kişide olabilir çünkü sonuçta bu maddi bir şeydir, merak duyan herkes alabiliyordu bir zamanlar. Fakat kaynakla beraber kaynağı taşıyan kişinin doğruluğu çok önemlidir. Müziği müzik olsun olsun diye dinleyen bir anlayış yeterli değil, bir de içinde olan, değerini, bu işin ilmi tarafını bilen, bilimsel tarafında da eğitim alan ve icracı da olmak gerekiyor. Müziğin tüm inceliklerini bileceksiniz ki yazacağınız ve koyacağınız şeyler kıymetli olsun, değerli olsun.”

Bitmez, hazırladığı albümde Tanburi Cemil Bey’in bugüne kadar gün yüzüne çıkmamış taksimleri olduğunu belirterek, şu bilgileri aktardı:

“Yaylı tamburla gazelhanlara eşlik ettiği kayıtlar var. Mesela Hafız Yaşar, Hafız Osman veya Hafız Aşir gibi sanatçılara eşlik ettiğinde hafızlar öne çıkmıyor Cemil bey öne çıkmış bu kayıtlarda. Yani plak Cemil Bey adına yapılıyor oysa okuyan hafız. Çalışma bu açıdan da çok kıymetli bir çalışma oldu.”

“Batı bizden önce keşfetmiş”

Türkiye’de Tanburi Cemil Bey hakkında yapılan çalışmalara geç başlandığını söyleyen Bitmez, şunları dile getirdi:

“Batılılar özellikle Amerika ve Avrupa’da yaşayan bazı müzikologlar ya da müzik adamları Tanburi Cemil Bey’i daha önce keşfetmişler. Bu kıymetli hazineyi ortaya çıkarmak için bizden daha hızlı davranmışlar bunu söylemem lazım. Bu toplumun hafızasının zayıflaması, unutulması, kendi kültürüne ve değerlerine sahip çıkmasındaki noksanlıklar, eksiklikler, uygulamalar yüzünden böyle olduğunu düşünüyorum. Batılı keşfedip kendi hazinesine katmış çünkü bir çok yerde maalesef Batı kaynaklarından istifade ediyoruz.”

Bitmez, Kültür A.Ş tarafından yayımlanacak çalışmanın vefatının 100. yılında “Tanburi Cemil Bey’e ahde vefa” niteliği taşıdığı yorumunu yaparak, “Hafızalarımızda, duygularımızda, müzik derinliğimizde hep var olan Tanburi Cemil Bey’i, böyle kapsamlı bir şekilde ortaya koyarak geç kalmışlıklarımızı telafi etmiş olacağız. Bunun için İBB Kültür A.Ş müziğimiz adına çok önemli bir çalışmaya imza atıyor, kendilerine çok teşekkür ediyorum” dedi.

Mart ayında müzikseverlerle buluşacak “Tanburi Cemil Bey’in Hazinesi”nin ardından birçok etkinlik de gerçekleşeceği bilgisini veren Bitmez, İBB Kültür Daire Başkanlığı’nın konunun üzerinde hassasiyetle durduğunu, konser, taş plak dinletisi ve seminerlerle Tanburi Cemil Bey’in vefatının 100. yılına yakışır faaliyetlerde bulunulacağını sözlerine ekledi.

En iyi Burun Estetiği Doktoru - Dövme Silme Ankara -