İnsani Geçim Ücreti Ne Kadar Oldu?

Türkiye İktisadi Girişim ve İş Ahlakı Derneği (İGİAD), İnsani Geçim Ücreti (İGÜ) ve Türkiye’de bölgelere göre insanca hayatanın maliyetini, “İnsani Ücretin Hesaplanması: Türkiye İçin Bir Model” isimli inceleme raporuyla kapsamlı şeklinde ele aldı.

Araştırma raporunun netice ve önerileri İGİAD Genel Merkezinde düzenlenen toplantıda kamuoyuyla paylaşıldı.

Araştırmaya göre, İstanbul’da ortalama büyüklükte bir ailenin insan onuruna yaraşır, ekonomik ve sosyal greksinimlerini karşılayan, toplumun refah civarını yansıtan insani geçim ücreti 2016 senesi amacıyla 1,950 Türk Lirası şeklinde belirlendi. Türkiye ortalamasının ise 1,542 Türk Lirası bulunduğu kaydedildi.

İGİAD Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Karahan, işveren ve işgörenin kazanca katkıları oranında, karın hakkaniyet kapsamında paylaşılmasının adil ve hak odaklı bir iş hayatının gerçekleşmesi amacıyla asgari koşul bulunduğunu ifade etti. Karahan, G20 Zirvesinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın bu minvalde işverenlere yönelik “karın paylaşılması gerektiği ” şeklindeki sözlerinin mühim bulunduğunu kaydetti.

İGÜ’nün değişik bölgelerde ortalama büyüklükteki ailelerin insanca geçimini sağlayacağı taban ücret düzeyi bulunduğunu belirten Karahan, “Bu programın temelı alt gelir grubundaki işgörenlerin insanca hayat düzeyine erişmesine yardımcı olmaktır. İGÜ, aynı zamanda, işverenin beraberinde çalıştırdığı işgörenleri yoksulluğa mahkum etmemesi, imal edilen artı değerin adil paylaşılması ve bu sayede iş ortamındaki motivasyonun artırılması gereğini alana koymayı hedefleyen bir programdır” dedi.

Karahan, İGİAD’ın, işveren ve işgören gibi ana unsurlarının kazanca katkıları oranında ve alana gelen karı hakkaniyet kapsamında paylaşılmasını, adil ve hak odaklı bir iş hayatının gerçekleşmesi amacıyla asgari koşul şeklinde gördüğünü söyleyerek “Bu prensip hem inanç hem sosyal dayanışma hem de işletme veriminin artırılması yönündan mühimdir. Bu sayede hakkaniyete dayalı ve adil bir paylaşım gerçekleşmiş olacak, toplumsal barışın ve düzeyli bir kalkınmanın önü açılacaktır” diye konuştu.

“İGÜ belirlenirken hakkaniyet, yardımlaşma ve ücretin yeterliliği temel alındı”

İGÜ programsında pazar koşullarının değil hakkaniyet, yardımlaşma ve ücretin yeterliliğinin temel alındığının altını çizen Karahan, “Özellikle emek arzının yoğun bulunduğu ülkemizde pazar mekanizmasının çalışanların aleyhine bir hal meydaan getirdiği açıktır ve bu çok yoğun bir biçimde istismar edilmektedir. Burada istismar, tek doğrultulu olmamakla eş güdümlü işveren yönü uygulayıcı doğrultu şeklinde oldukça çok ehemmiyet taşımaktadır” dedi.

İşgörenlere ödenen asgari ücretin, toplumsal dayanışma ve refah düzeyi yönündan mühim bir gösterge kabul edildiğini altını çizen Karahan “kurucuları arasında işverenlerin yanı sıra işgörenlerin de bulunduğu İGİAD, yürürlükte belirleme edilen asgari ücret düzeyinin oldukça da yukarılara çekilmesi gerekliliğini düşünüyor. Bu hususta işverenlerin oldukça duyarlı olmaları konusu ile ilgili davette belirleme edilen derneğimiz, İGÜ yardımıyla çalışanların ücretlerinin devamlı iyileştirilmesini amaçlıyor” dedi.

“Hükümet işgören maliyetini işveren amacıyla uygun seviyeye çekmeli”

İGİAD’ın iş dünyasına seçenek şeklinde tanıttığı ve reel rakamlarla hesaplanan İGÜ’yü” pratikte uygulanması ya da program yönünda gayret gösterilmesi amacıyla bütün işverenlere tavsiye ettiklerini belirten Karahan “işverenlerin bu ücret civarını işletmelerinde uygulayabilmeleri amacıyla de hükümetin işgören maliyetini işverence uygun olabilecek seviyeye çevirecek düzenlemelerde bulunması gerekiyor. İGİAD şeklinde da asgari ücretin bundan sonra tercih vaadi şeklinde sunulmaması gerekliliğini düşünüyoruz” diye konuştu.

“Bu anlayış bir alan okumadır”

Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Adem Korkmaz, toplantıda yaptığı konuşmada, İGÜ anlayışının ehemmiyetine vurgulayarak, “Vicdani ve insani mesuliyet kapsamında alana eklenilen bu anlayış, Türkiye’deki classic yaklaşıma alan okuma kalitesi taşıyor” değerlendirmesinde bulundu. Ortalama büyüklükte bir hanenin aylık insani geçim maliyetinin hesaplanmasından hareketle uygulanan inceleme ile ilgili bilgi veren Marmara Üniversitesi öğretim delegesi Yrd. Doç. Dr. Yusuf Alpaydın, “İGÜ, bir ailenin, besin, giyim, konut, su, elektrik, gaz ve başka yakıtlar, mobilya, ev aletleri ve ev bakımı, sağlık, ulaştırma, haberleşme, eğlence ve kültür, eğitim hizmetleri ve sair harcamalarını içeriyor.

İGÜ hesaplamasının temelını üç veri kaynağı oluşturuyor. Sıhhat Bakanlığının Hacettepe Üniversitesi ile eş güdümlü yaptığı “Türkiye’ye özgü beslenme rehberi”, “TÜİK tüketici fiyatları” ve “Hane halkı bütçe anketi”. Türkiye’ye özgü beslenme rehberinde yer alan kişilerin sıhhatli ve dengeli bir biçimde beslenebilmesi amacıyla günlük alınması gereken besin tipleri ve miktarları baz alınarak evvel bir yetişkinin oldukça sonra ailenin aylık besin harcaması belirleniyor” dedi.

TÜİK yönündan imal edilen bilgiler kullanılarak uygulanan hesaplamalara göre, işverenlerin İstanbul’daki bir işgörene ailesini geçindirebilmesi amacıyla asgari şeklinde aylık toplam 1,950 Türk lirası ödemesi gerekliliğini belirleme eden Alpaydın, “Bu rakamın, SGK, vergi ve devlet yönündan karşılanan eğitim giderlerini içermediği belirtti.

Alpaydın “İGİAD, bu rakamı, işgörene verilmesi gereken insani geçim ücreti tutarı şeklinde işverenlere tavsiye ediyor. Her bölge amacıyla değişik ücretlerin belirlendiği çalışmada, Türkiye ortalaması fiyatlarla hesaplanan İGÜ 1542 Türk lirası şeklinde belirlendi” dedi.

En iyi Burun Estetiği Doktoru - Dövme Silme Ankara -